Cinsel İstismara Uğramış Çocuk Psikolojisi
Bu cümleyi muhtemelen son zamanlarda oldukça sık duymaktasınız. Midenizi bulandıracak kadar nahoş bir durum olmasından ya da son zamanlarda medyanın bu konu hakkındaki ilgisinden dolayı haberdarsınızdır muhtemelen. Ancak acı gerçek şu ki medya bu olaylara kafasını döndürmeden önce de sadece bizim ülkemizde değil tüm dünyada görülen ve henüz çözüme ulaşmamış bir insanlık sorunudur. Size bu yazımızda cinsel istismara uğramış çocukların ruhsal ve bedensel sorunlarını ve ebeveynlerin nasıl yaklaşması gerektiğinden bahsedeceğim.
Cinsel İstismar Nedir?
Cinsek istismar en basit tanımıyla kişinin kendi isteği ve ‘rızası’ dışında maruz kaldığı cinsel davranışlardır. Bu tip cinsel tacizlere en çok maruz kalan taraf kız çocukları olmaktadır. Ancak erkek çocuklarında da görülebilmektedir. Her iki tarafa da cinsel istismarda bulunan genellikle erkekler olmaktadır. Bu kişilerin çocuklara vücutlarına ya da cinsel bölgelerine dokunmaları, okşamaları, bir cismi ya da cinsel uzuvlarıyla cinsel penetrasyon ya da interfemoral ilişki gibi durumlar cinsel tacize girmektedir. Bu tip davranışlar daha rahat fark edilebilirken, yetişkin bireyin çocuğa cinsel organını göstermesi, lafla taciz, açık fotoğraflar gösterilmesi ve çocuğun pornografik içerik üretmek amacıyla kullanılması durumlarında ebeveynlerin anlaması daha güçleşmektedir.
Türkiye’de yapılan bir araştırmaya göre erkek çocuklarında interfemoral (sürtünme ile) ilişkinin, kız çocuklarında ise dokunma, okşama ve öpmenin yüksek oranda gerçekleştiği bulgusuna erişilmiştir. Diğer bir araştırmaya göre ise çocuklarda görülen istismarın çeşitliliğinin yaşları arttıkça fazlalaştığı, kız çocuklarında da vaginal penetrasyonun arttığı gözlemlenmiştir.
Cinsel Taciz Uygulama İhtimali Yüksek Bireyler
Çocuğa yönelik geçekleşecek tacizi aile içerisinde ebeveynler, üvey ebeveynler, kardeş ya da herhangin bir akraba gerçekleştirebilir. Aile dışında ise komşu, bakıcı, öğretmen, arkadaş ya da yabancılar olabilmektedir.
Ancak bilmeniz gerekmektedir ki çocuğa uygulanan cinsel taciz çoğunlukla aile içerisinden, tanınan ve çocuk üzerinde otorite kurabilecek fertlerden gelmektedir. Taciz edecek kişi çocuğu kandırabilir, korkutabilir, rüşvet verebilir ya da zorlayabilir. Her ne sebeple olursa olsun uygulanan cinsel taciz çocukta ağır psikolojik ve fiziksel izler bırakmaktadır.
Cinsel Tacize Uğrayan Çocuk Psikolojisi
Cinsel istismara uğrayan çocuk yaşıyla doğru orantılı olarak artacak psikolojik sorunlarla yüzleşmek zorundadır. Yaşadığı olaydan ötürü duyduğu rahatsızlık, utanç ve korku bu durumun tekrarlanmasına da sebep olabilmektedir. Ne yazık ki cinsel istismarın erken teşhisi söz konusu olmadığı için ebeveynlerin yapması gereken tek şey çocuğu koruyup bilinçlendirmektir. Cinsel istismara uğramasının anlaşılması halinde ise mutlaka çocuğa destek olunmalı ve korunmalıdır. Bu sayede yaşanan bu olayın tekrar etmesi önlenebilmektedir.
Cinsel tacize uğramış çocukta oluşabilecek psikolojik problem ise şu şekildedir:
- Kaygı
- Belli kişi ya da kişilere karşı normal olmayan korku gösterme
- Fiziksel muayenelerden kaçma, istememe
- Uyku sorunları
- Mesane ya da bağırsak kontrolünü yitirme
- Okula gitmeyi reddetme
- Çizdiği resimlerde cinsel tacizi betimleyecek unsurlar
- Davranış bozuklukları
- Depresyon
- Travma sonrası stres bozukluğu
- Yeme bozukluğu
- Dikkat dağınıklığı
- Olağan dışı saldırganlık
- Madde kullanımı
- Cinsel kimlik bozulması
- Cinsel davranışlarda ve mastürbasyonda artış
- Yaşına uygun olmayan cinsel davranışlar
- Cinsel oyunlar oynama
- Disosiyatif bozukluk
Yukarıda belirttiğimiz sorunlar, çocuk 18 yaş altındaysa görülmektedir. Tedavi görmesi halinde de çocuklarda izleri kalabilmektedir. Çocuğun yaşı büyüdükçe de bahsedilen psikolojik bozukluklara ek olarak:
- Alkol bağımlılığı
- Panik bozukluk
- Major depresyon
- Kişilik bozukluğu
- Sosyal anksiyete
- Blumia nevroza
- İntihar
Cinsel tacize uğramış çocuk belirttiğimiz sorunlarla birlikte çok zor bir büyüme çağı geçirir. Normalde adım adım ilerlenmesi gereken ve süreç içerisinde kendi özgüvenini oluşturan çocuk, maruz kaldığı tacizden dolayı kendisine ve etrafına bakış açısı değişecektir.
Çocuğun yaşadığı olayları yaşından dolayı anlamlandıramamasından dolayı ebeveynlerine yaşadığı cinsel tacizi anlatamamaktadır. Bunun dışında anlatmama sebepleri ise:
- Başlarından geçen olaydan utanmaları
- Yaşanılan olayı nasıl anlatacaklarını bilmemeleri
- Anlattıklarına inanılmayacağı şüphesi
- İstismar eden kişinin tehditleri
- Başkalarının başlarının belaya gireceği korkusu
- İstismarcı kişiyi sevmeleri, korumak istemeleri fakat yaptıklarından hoşlanmamaları
- Yaşadıklarından dolayı suçlanma korkusu
Unutulmamalıdır ki çocuk cinsel tacize uğradığıyla ilgili yalan SÖYLEMEZ! Bu durum oldukça nadir görülmektedir. Olan vakalarda ise bunun sebebinin bir yetişkinin zorlamasıyla olduğu belirlenmiştir.
Hatta tam tersi şekilde cinsel istismara uğrayan çocuk bu konu hakkında konuşmak istemez ve inkar eder. Bunun sebebi ise taciz eden kişinin çocuğu aşırı şekilde korkutmasıdır. Öğrenildiği anda çocuğun güvende hissetmesini sağlamak, olanları anlatmasına yardımcı olacaktır.
Çocukların Cinsel Tacize Uğramasını Önlemek İçin Ebeveynlerin Yapması Gerekenler
- Çocuğa biri dokunduğunda ve bu dokunuştan rahatsız olduğunda HAYIR demesi ve derhal ailesine haber vermesi gerektiği öğretilmelidir.
- Çocuklara yaşlarına uygun olarak cinsel eğitim verilmelidir. Her konuda olduğu gibi bu konuda da rahatlıkla ebeveynleriyle konuşabileceğinin güveni aşılanmalıdır.
Çocuklara saygının yetişkinlere kayıtsız şartsız itaat etmek anlamına gelmediği öğretilmelidir.
