Normal Doğumun Evreleri
Norma doğum 3 evreden oluşmaktadır;
Doğumun 1. Evresi
Gebelik boyunca kapalı olan rahim ağzının açılma süresidir. Yaklaşık 10 cm kadar açılır. Bu evre doğumun en uzun evresidir. Ortalama 8-10 hafta arası sürmektedir. Bu dönemde rahim ağzının bebeğinin kafasının geçebileceği kadar açılması ve incelmesidir. Bu incelme ve açıklığın oluşması bebeğin içerden yapmış olduğu baskı ile oluşur. Bu evre kendi içinde 2 evreye ayrılır;
1- Latent Evre; Doğum eyleminin başlaması ve rahim ağzının 3-4 cm açılmasına kadar l geçen süredir. Bu evrede kasılmaların şiddeti ve sıklığı nispeten daha azdır. İlk başlarda kasılmalar 15-30 dakika arasında gelip 15 saniye sürmektedir. Sıklığı ve kasılmanın şiddeti giderek artar. En uzun aşamaları 2-6 saat sürebilir.
2- Aktif Faz; 4 cm açıklıktan tam açık olmasına kadar geçen süreyi kapsamaktadır. Kasılmalar ve şiddetlidir. 3-4 dakika aralıklarla 40-60 saniye arası kasılmalar sürmektedir.
Doğumun başladığına doktorunuzun yapmış olduğu muayene ve monitör kontrolü ile karar verilir. Monitör yardımı ile kasılmalar kontrol edilir Anne adayı herhangi bir kasılma hissetmese bile monitör ile bu kasılmalar izlenebilir. Doktorunuz muayene sırasında rahim ağzında i açıklık ve incelmeyi kontrol eder. Bu durumlar ile sizde doğum belirtisi olmasa bile rahim ağzında 1-2 cm açıklık saptanabilir.
Doğum eyleminin karar verilmesi ile hastaneye yatmanız gerekmektedir. Gerekli yatış işleminiz yapıldıktan sonra size takılan monitörler ile süreciniz kontrol edilmektedir.
Monitör karın kaslarınız üzerine yerleştirilen 2 probdan oluşmaktadır. Probdan birisi karın kasılmalarınız kaydederken diğeri de bebeğinizin kalp atışlarını kaydeder. Her iki takip edilen veri de kâğıt üzerine kaydedilir.
Bu süreçte doktor tekrar sizi muayene ederek bebek ile kemik çatınız arasında bir sorun olup olmadığını dikkatli bir şekilde kontrol etmektedir. Bu süreçte normal doğumun yapılmasını engelleyecek bir sorun olup olmadığı değerlendirilir.
Doktorunuz her şeyin yolunda gittiğini ve normal doğumun yapılmasını uygun gördü ise; bağırsaklarınız son kısmında kalan dışkının atılması için lavman yapılır. Normal doğumda yapılması gereken bir hazırlıktır. Daha sonra yatağınıza alındığınızda damar yolunuz açılarak serum takılır.
Rahim kasılmaları midenin geç boşalmasına sebep olmaktadır. Bu yüzden midenin katı gıdaları uzun süre boşaltamamasına bağlı olarak kusmalar meydana gelir. Doğumun 1. evresinde bu nedenle katı gıda önerilmez.
Doğumun 2. Evresi
Doğumun 2. evresi rahim ağzının açık olması ve doğumun gerçekleşmesi ile geçen süredir. Anne adayı 1. evrede bir müdahalede bulunamazken 2. evrede anne adayının da doğuma aktif olarak katıldığı süreçtir. Kasılmaların şiddeti azalır ve araları açılır. Anne adayı bu süreçte çok yorulmuş ve bitkin düşmüştür. Doğuma çok yaklaşılmış olup bebeğin başı vajinanın içerisindedir.
İşte doktorunuzun sizden isteyeceği klasik bir şey “IKIN” diye sizden doğumu gerçekleştirirken yardım isteyecektir.
Tam açılma olduktan sonra bir süre kasılma olmamaktadır. Bu süre bir saati de bulabilir. Anne adayı da yorgun bedenini bu arada biraz dinlendirmiş olacaktır. Anne adayının kafası biraz yüksektedir ve doğum sırasında elleri ile güç alacağı saplar yerleştirilmektedir.
Anne adayı kasılmanın en yüksek seviyeye ulaştığı anda ıkınabildiği kadar fazla ıkınmalıdır. Anne yeterli seviye de ıkınamaz ise bebeğin kalp atışları yavaşlar, farklı birinden anne karnından yukarıdan aşağı doru bastırması için destek alınabilir. Bu şekilde de doğum gerçekleştirilemez ise vakum ya da forseps takılarak doğum tamamlanmaktadır.
Ikınmanın en önemli olduğu şey her kasılma ve ıkınma ile birlikte bebeğin başı aşağı inmektedir. Bu aşamada bebeğin kalp atışlarında yaşanan yavaşlık normaldir. Ancak kalp atışlarında ileri derece bir yavaşlık hissedilirse bir sorun olmaması için dikkat edilip gerekli müdahalenin yapılması gerekmektedir.
Bebeğin başı aşağı doğru ilerledikçe dışarı çıkmaya yaklaşır. Doktorun ıkınma komutları ile bebeğin doğumu gerçekleştirilecektir. Bu sırada doğumu hızlandırmak, doğum esnasında doğum kanalının fazla zarar görmesini engellemek için epizyotomi denilen kesi işlemi yapılabilir.
Bebek doğduktan sonra 2-3 cm’ lik mesafeden göbek klempi takılmaktadır. Göbek kesildikten sonra anne de uygunsa emzirmesi için bebek anneye verilir. Bebek ve anne için kon bantları takılır ki kimlikleri kolay tespit edilsin ve bir karışıklık olmasın. Bebekten ayak izi alınır. Bu süreçte anne de üşüme ve titreme olabilir ancak normal bir süreçtir.
Doğumun 3. Evresi
Doğumun en kısa evresi bu evresidir. 5-30 dakika arası sürer. Doğumun 3. evresi plasenta ve kordonun doğumudur. Bebek doğduktan 5 ila 10 dakika arasında plasenta ayrılır ve çıkar. Bu süre bazen 30 dakikayı da bulabilir.
Plasenta ayrılırken bir miktar kanama meydana gelir. Kesi işlemi yapılmışsa dikişi yapılır. Anne rahatlamış ve mutludur. Plasenta ayrıldıktan sonra rahmin kendini toparlaması için kalçadan iğne yapılır.
Annede üşüme ve titreme olması çok normaldir. Annenin kanama kontrolü ve temizliği yapılır. Daha sonra anne adayı odasına çıkarılır. İlk saatlerde annenin kanaması olup olmadığı kontrol edilir, tansiyonuna, nabzına ve diğer değerlerine bakılarak gözetim altında tutulur.
Doğumdan sonra çoğu zaman anneye 1 saat sonra yemek yedirebilir. Anne isterse oda da dolaşabilir, duş alabilir. İlk 24 saat geçtikten sonra değerleri normal ise taburcu edilir.
